ҚазҰМУ-да “Тұңғыштар ұмытылмайды” атты қазақстандық медицинада жаңалық ашқан тұлғалар туралы жинақ шығарылады
Санжар Асфендияров атындағы Қазақ ұлттық медицина университетінде өткен «Академик Мұхтар Әлиев – ғалым, дәрігер, қайраткер, мұғалім» атты дөңгелек үстелде А.Н. Сызғанов атындағы «Ұлттық хирургия ғылыми орталығы» АҚ Басқарма төрағасы Болатбек Баймаханов медицинадағы ізашарлардың еңбегін құрметтемеу мәселесін көтерді.
Өз баяндамасында 1970-80 жылдары Қазақстанда заманауи эндоскопиялық хирургияның негіздері қаланғаны, өңешке күрделі трансплантациялар мен операциялар жүргізілгені туралы айтты.
– Екі жыл бұрын тіпті, теледидардан да көрсетті. Астанада балаға Қазақстанда алғаш рет бүйрек трансплантацияланды. Негізі, алғашқы бүйрек трансплантациясы хирургия институтында 1996 жылы жасалған еді. 1996 жыл мен 2020 жыл арасы қайда жатыр? Сонда бізде өз отанымызға, төл тарихымызға деген құрмет жоқ. Бұл – сол кезде жұмыс істеген адамдардың еңбегі. Біздің тәжірибеміз – қолмен ассистенттелген тәсілмен қоршау арқылы бір асқынусыз 600 трансплантация жасағанымыз бойынша әлемнің үздік бестігіне кіреді», – деді Б.Баймаханов. Хирургия орталығының басқарма-төрағасы бауыр қатерлі ісігіндегі резекцияның, артериялық эмболизацияның, химэмболизацияның, радиожиілік катетерлік абляцияның барлық түрлерін 20 жылдан астам уақыт бойы «Хирургия ұлттық ғылыми орталығы» енгізгенін атап өтті.
– Бауыр трансплантациясына дейін біз бауыр қатерлі ісігінде жасаймыз. Біздің 16 пациент барлық бес жылдық мерзімде емделіп өтті, – деді Б.Баймаханов. Ғылыми орталықтың басқарма-төрағасының сөзіне ҚазҰМУ ректоры Марат Шоранов қолдау білдірді. Ректор жас ұрпақ ізашарларды ұмытпауы және мұндай қателіктер жібермеуі үшін осындай іс-шаралар өткізіліп жатқанын атап өтті.
– 2020 жылы бір нәрсе алғаш рет жасалды деп мәлімдейміз. Бұл бізге сабақ боларлық жағдай және университет базасында арнайы жинақ құру, студенттерді оқыту жүйесіне енгізуге мүмкіндік. Сондықтан, біз тарихты зерттейміз. Міндет – тарихи естеліктерді біріктіру және дәрігерлеріміздің еңбегін жас ұрпаққа жеткізу, – деді Марат Шоранов. Жинақты құру Қазақстан тарихы және әлеуметтік-гуманитарлық пәндер кафедрасына тапсырылды.
– Біз медицинамыздың дамуына үлес қосқан ұлы ұстаздарымыз туралы тарихи жинақты шығаруға көмектесуге дайынбыз, – деді ректор.
Қазақстанның кеуде, абдоминальды, тамырлы хирургия, трансплантология, эндоскопиялық хирургия және микрохирургия саласындағы заманауи жетістіктері Мұхтар Әлиевтің есімімен тікелей байланысты. Мұхтар Әлиев – Қазақстан хирургтарының үлкен ғылыми мектебінің жетекшісі болды. Оның басшылығымен 84 докторлық және 90-нан астам кандидаттық диссертациялар қорғалды. Ол 1000-нан астам ғылыми еңбектердің авторы, оның ішінде 64 монография, 166 авторлық куәлік патенттері арқылы КСРО және Қазақстан өнертабысына мол үлес қосты.
