Бір айда аллергиядан құтылыңыз – қазақстандық  ғалым          Asfen.Forum-да  жаңа вакцина  ұсынады

5-6 маусымда Алматыда «Asfen.Forum, жаңа ұрпақ-2023» 1-ші  халықаралық форумы өтеді. Форум өз инновациялық жобаларын ұсынуға, өз идеяларын жүзеге асыру үшін бизнес серіктестермен кездесуге мүмкіндік алатын әлемнің  20 елінен  келген  медицина және денсаулық сақтау саласындағы жас дарынды ғалымдардың басын қосады.

Форум өтетін Санжар Асфендияров атындағы Қазақ ұлттық медицина университетінің баспасөз қызметі форумда таныстырылатын ең қызықты әзірлемелер туралы  жарияланымдар  топтамасын ұсынады.

«Asfen.Forum, жаңа ұрпақ – 2023» қатысушысы «Қазақ ұлттық аграрлық зерттеу университеті» КЕАҚ, «Халықаралық вакцинология орталығының» директоры  Қайсар Табынов  науқастарды  жусанға  маусымдық аллергиядан арылтуға қабілетті  вакцинаны  ұсынады.

Жусан тозаңы әлемдік аэроаллергендердің ондығына кіреді. Қазақстанда аллергиялық ринит пен бронх демікпесімен ауыратын балалар мен жасөспірімдердің 68  пайызында  жусан  қоздырғыш аллерген болып табылады.  Ал,  бұл дерт, өздеріңіз білетіндей, тек бақыланады, дегенмен әзірге толық емдеу туралы айтылмайды.

Аллергенге  спецификалық  иммунотерапияның (AСИТ) кемшілігі – аллергендерді  көп дозалармен (бір курсқа кемінде 8 инъекция) терапияның тым ұзақ курсы (3 жылдан 5 жылға дейін 2,5-8 ай),  нәтижесінде сәйкестік мәселесі ғана емес (терапияның толық курсын аяқтамау), сонымен қатар АСИТ  құбылыстарына жағымсыз әсерлердің пайда болу қаупін тудырады.

Қазақстанда АСИТ қызметін көрсететін медициналық мекемелер өз жұмыстарында биологиялық белсенді қоспалар ретінде тіркелген немесе Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің рұқсатымен «біржолғы әкелу» шартымен  әкелінген  вакциналарды пайдаланады.

Жаңа вакцина жусан тозаңының Art v 1 рекомбинантты негізгі ақуызы негізінде дайындалған, ол майлы адъювантпен жасалған және PollenVax деп аталды.

«Шетелдік аналогтардан айырмашылығы, ол жусан тозаңынан болған аллергиялық  ринит  пен демікпеге қарсы қысқа режимде (барлық курс ұзақтығы бір ай) төрт тері астына егу арқылы айқын емдік тиімділікті қамтамасыз ете алады», – деді Қайсар Табынов.

Тышқандарға жүргізілген тәжірибелер  ультра қысқа, маусым алдындағы және маусымдық АСИТ режимінде жоғары және төмен дозалы егу схемаларын қолданатын вакцина сезімталдандырылған тышқандарда аллергиялық ринит пен бронх демікпесінің белгілерінің де айтарлықтай төмендеуін қамтамасыз ететінін көрсетті.

Қазір зертханалық үлгілердегі тиімділікті, жедел және созылмалы уыттылықты  бағалауды  қамтитын  клиникаға дейінгі зерттеулер жүргізілуде. Ұлттық патенттік ведомствоның өнертабысқа патенті алынды (2022 жылғы 30 желтоқсандағы №36026). Өнертабысқа Еуразиялық патент беру туралы оң шешім қабылданды.

Жалпы 2023 жылы спецификалық аллергиялық иммунотерапияның әлемдік нарығының көлемі 2,6 миллиард долларға бағаланса, 2030 жылға қарай ол 4,9 миллиард  долларға дейін өседі деп күтілуде. АСИТ үлесінің 65% тері астына жасалады (2021 жылы 1,3 млрд. АҚШ доллары). Аллергиялық риниттің иммунотерапиясы AСИТ үлесінің 60% құрайды (2021 жылы 1,2 млрд АҚШ доллары).

БАҚ өкілдері 5-6 маусымда С.Ж.Асфендияров атындағы ҚазҰМУ-де өтетін бірінші халықаралық «Asfen.Forum, жаңа ұрпақ-2023»  форумы аясында қазақстандық ғалымның дамуы туралы толығырақ біле алады, сондай-ақ өнертапқышпен жеке сұхбаттаса алады.

Форум  халықаралық, пәнаралық және маңыздысы – жастарға арналады. Бұл барлық қатысушыларға тың көзқарастары мен идеяларымен бөлісуге, ғылымның дамуына жаңа энергия әкелуге бірегей мүмкіндік болады. Қатысушылар қызықты ғылыми жобаларды ұсынады және 5,7 миллион теңгені құрайтын жалпы жүлде қоры үшін күреседі. Барлығы 1,2 және 3 орындардың 12 иегері болады, сондай-ақ 300 мың теңгелік Гран-при беріледі.

ҚазҰМУ ғалымдары «КРТ бағдарламаларында коронавирустық инфекцияның ерлердің репродуктивті денсаулығына әсері», «Алматы қаласындағы жүкті әйелдердегі КВИ клиникалық-эпидемиологиялық сипаттамасы», Алматыдағы короновирустың ұзақ мерзімді салдары, коронавирусты емдеу хаттамаларындағы өзгерістердің емдеу нәтижелеріне әсері сияқты бірқатар қызықты баяндамалар ұсынады.

Итмұрыннан әзірленген терінің саулығын жақсартатын, ішек микрофлорасын жақсартатын жаңа препарат, жоңғар аюқұлағынан алынған жаңа тағамдық қоспа, мини-таблетка технологиясы, Д витаминінің бүйрекке әсері туралы зерттеулер көрсетіледі.

Сонымен қатар тіс емдеудің жаңа әдістері, урологиялық араласулар, мысалы, ерте эякуляцияны шағын инвазивті емдеудің заманауи әдістері, бас және мойын ісіктеріне арналған жаңа пластикалық операциялар, жатыр денесінің қатерлі  ісігінен  кейінгі жүктілікті зерттеу, инсульттан кейінгі науқастарды ерте оңалтуда Luna EMG роботын қолданудың клиникалық тәжірибесі ұсынылады.

Бұдан басқа, Қазақстан Республикасының халқы арасында артериялық гипертонияның және жүрек-қан тамырлары ауруларының қауіп факторларының таралуы, семіздіктің жедел жәрдем шығындарына әсері, медициналық-әлеуметтік мекемелеріндегі (ұйымдарындағы) тамақтану сапасы,  әлеуметтік қорғау жүйесі, Алматыдағы медбикелердің өмір сүру сапасы, коронавирустың Қазақстан халқының тамақтануына әсері, Қазақстандағы тұзды йодтау сапасы, Алматыдағы АИТВ стигмасын бағалау,  Алматы облысының ауылдық жерлерінде несеп-жыныс жүйесі ауруларының таралуы, онкологиялық аурумен ауыратын балаларды емдеуге кедейліктің әсері жөнінде зеттеулер ұсынылады.

6 маусымда Қазақ ұлттық университеті «Ғылым қоры» АҚ-мен  бірлесіп бизнес серіктестерге жас ғалымдардың ғылыми жобаларының питчингін ұйымдастырады. Барлығы 10 жоба ұсынылады. Питчинг қатысушылары кәсіпкерлер мен ғалымдардан кері байланыс алады.

Сондай-ақ, үздік ғылыми жобалардың авторларына ақшалай сертификаттар беріледі. Жалпы жүлде қоры 5 700 000 теңгені құрайды.