Өмірін анатомия ғылымына арнаған азамат

by kaznmu · 20.11.2023

17.11.2023 жылы С.Ж.Асфендияров ат.Қаз.ҰМУ Ғылыми кітапханасының оқу залында ҚР ДСМ жанындағы Терминологиялық комиссияның мүшесі және С.Ж.Асфендияров ат. ҚазҰМУ Терминологиялық көмиссиясы төрағасының орынбасары, ҚР ЖОО-лар қауымдастығының А.Байтұрсынұлы атындағы күміс медалінің, С.Ж.Асфендияров ат. ҚазҰМУ «Еңбек ардагері» медалі мен осы университеттің Алтын медалінің иегері Шәкенов Бауыржан Шәкенұлымен «Өмірін анатоми ғылымына арнаған азамат» атты кездесу кеш өтті. Кешті Тілдік пәндер кафедрасының доценттері Зайсанбаев Төлеубек Қизатұлы, Қожахметова Фарида Бақытжанқызы, лекторы Абдықадырова Айнұр Рахманәліқызы және Ғылыми кітапхана, Анықтама-библиография бөлімінің меңгерушісі Елеукенова Салтанат Ахмедуллаевна ұйымдастырды.

Кешке ЖМ 22-047,046,Медицина ВМ086 23-90,89 топтары қатысты.

Кештің шымылдығын ашқан Университетіміздің Ғылыми кітапхана директорының орынбасары Қыдыралиева Аяжан Нұртайқызы университетте 45 жыл бойы табан аудармай қызмет етіп, анатомия ғылымының қазақ тілінде дамуына үлес қосқан Бауыржан Шәкенұлының еңбегін атап өтті.

Бауыржан Шәкенұлының өмірі мен ұстаздық қызметі туралы Жалпы медицина мектебі, 2-курс студенті Сағынбек Арайлым «Өмірін анатомия ғылымына арнаған азамат» атты баяндама жасады.

Тәуелсіз еліміздің мемлекеттік тілі әлі күнге дейін өзінің қызметін толық атқара алмай жатқаны рас. Қазақ тілінің осы жай-күйіне алаңдаған ақын Мұратбек Оспановтың «Ана тілім» атты өлеңін Жалпы медицина мектебі 2-курс студенті Жаңабекова Меруерт оқыды.

Мемлекеттік тілді дамытушы ең негізгі қозғаушы күш – ғылым тілі. Қазақ тілі Қазақстан Республикасында ұлтаралық қатынас тілі де, саясат тілі де, экономика тілі де, ғылым тілі де болған кезде шын мәнінде мемлекеттік тіл болады. Ғылым ұлт тілінде дамуы үшін, ұлт тілінің заңдылығына негізделген термині болуы керек. Тілдік пәндер кафедрасының доценті, филология ғылымдарының кандидаты Зайсанбаев Төлеубек Қизатұлы «Халықаралық медициналық терминдерді қазақ тіліне бейімдеу жолдары» атты баяндамасындаҰлттық термин жасаудың әдіс-тәсілдеріне және халықаралық терминдерді қазақ тіліне бейімдеу жолдарына кеңінен тоқталды.

«Қазақ тіліндегі анатомиялық терминдерді қалыптастырудың және біріздендірудің өзекті мәселелері» атты баяндамасында Бауыржан Шәкенұлы медициналық терминдердің жасалуына ұйтқы болатын латын тіліндегі терминдердің түп нұсқа мағынасы қандай екеніне, олардың қазақ тіліне қалай аударылатынын тоқталды. Қазақ тілі бай тіл болғандықтан, медициналық терминдердің бірнеше нұсқалары жарыса қолданылып жүреді. Солардың қайсысын таңдау керек, оны таңдаудағы басты ұстаным не болуы тиіс екенін талдай келе, Бауыржан Шәкенұлы термин жасайтын адам термин сөздің шығу төркінін жақсы білумен қатар, ана тілін де терең меңгерген адам болуы тиіс деген қорытынды жасады.

Бауыржан Шәкенұлы Кеңес Өкіметі кезінде Алматы қаласындағы жалғыз қазақ мектебі, 12-мектепте, оқығанын мақтанышпен еске алады. Қазақ мектебі – ұлтжандылыққа тәрбиелеу көзі екенін осыдан көруге болады.

Кешке қатысқан Х.Досмұхамедұлы атындағы мектептің «Мейіргер ісі» кафедрасының доценті, м.ғ.к., жоғары санатты хирург, университеттің қола және күміс медалінің иегері, ҚР Денсаулық сақтау ісінің үздігі Қаныбеков Асан медициналық терминдерді аудару мәселелері туралы өз ойын ортаға салды.

Кеш қонағының құрметіне Тілдік пәндер кафедрасының доценті Төлеубек Зайсанбаевтың орындауында Сәкен Сейфуллиннің «Тау ішінде» атты әнін орындады.

Кездесу кешті ұйымдастыруға белсене атсалысып кітапхананы безендіруге көп еңбек еткен Ғылыми кітапхана, Анықтама-библиография бөлімінің меңгерушісі Елеукенова Салтанат Ахмедуллаевна мен Ғылыми кітапхана директорының орынбасары Қыдыралиева Аяжан Нұртайқызының еңбектерін ерекше атап өткен жөн.