Визитинг-профессорлар 2023 жылғы қоғамдық денсаулық сақтау мектебіндегі қызметінің нәтижелері туралы анықтама

2023 жылғы визитинг профессорларын шақыру жоспарына сәйкес «С.Ж. Асфендияров ҚазҰМУ» КЕАҚ Қоғамдық денсаулық сақтау кафедралары Халықаралық ынтымақтастық басқармасының қатысуымен келесі ғалымдар келді:

• Д-р Фахер Рахим (29.05.-10.06.2023; 04.12.-15.12.2023), Cihan University директоры, Сүлеймани, Ирак. Профессор Хирш индексі 71 болатын әлемдегі ең көп айтылған ғалымдардың 1% – кіреді. Жарияланымдар саны-540-тан астам.
• Д-р Дон Элисео Лусеро-Присно III (Don Eliseo Lucero-Prisno III) (04.12.-15.12.2023), Лондон медицина мектебінің профессоры, Уайли Қоғамдық денсаулық сақтау мәселелері жөніндегі бас дәрігері және Public Health Challenges of Wiley және BMC Global
  Health Research and Policy, Q1/IF of 8.7, Индекс Хирша – 36. Жарияланымдар саны-206-дан астам.
• Д-р Рамин Табиби (29.05.-10.06.2023), Абадан денсаулық ғылымдары университетінің кәсіби медицина кафедрасының профессоры, Иран. Индекс Хиршасы Жарияланымдар саны-200.
• Д-р Кенеш Өскінбайұлы Жүсіпов (29.05.-10.06.2023), халықаралық жоғары медицина мектебінің қоғамдық денсаулық сақтау кафедрасының меңгерушісі, Қырғызстан. Индекс Хиршасы Жарияланымдар саны-80.

Профессорлардың алғашқы сапарынан бастап Ф.Рахим және Р.Табиби профессор К. Тоғызбаеваның жетекшілігімен ғылыми топ құрылды, д-р А.Жұмағалиұлы және д-р Р. Қожамқұл, доцент Алекешева Л.Ж. және доцент Текманова А.К., дәріскер Е. Құсайынова И., ассистент Соколов Д.К. және студент Катаева А.К., профессормен бірге жұмыс тобы құрылды. Ф. Рахим, проф. Р. Табиби және проф. К. Жүсіпов-«С.Ж. Асфендияров ҚазҰМУ»  КЕАҚ-да жұмыс істеп тұрған «білім берудегі инновация және еңбек және қоршаған орта гигиенасы саласындағы зерттеу орталығы «базасында» аурулардың өңірлік және жергілікті ауыртпалығының ғылыми-зерттеу орталығын» құру және дамыту бойынша жұмыс істеді. Топ 8 шағын ғылыми жобаны жүзеге асырды, олардың нәтижелері бойынша Scopus журналдарында жарияланған бірлескен жарияланымдар жазылды. Қазіргі уақытта 3 мақала жарияланды.

Соңғы визитинг кезінде профессор Ф. Рахим «С.Ж. Асфендияров ҚазҰМУ» КЕАҚ ПОҚ және студенттерімен келесі ғылыми-зерттеу жобаларын бастады:

1. Vaping Possible Negative Effects on Human Lungs: State-of-the-Art from Lung Capacity Alteration to Cancer (Сureus журналындағы емдеу туралы бейне мақала);
2. Heavy metal and trace elements in ice tea (бейне мақала), Special issues on CA research (бейне мақала);
3. CA Public Health research and education hub (вебсайт, жарияланым, Қазақстанда біліктілікті арттыру);
4. Research in Microbiology: A meta-analysis of preclinical studies about the effect of spray-dried porcine plasma on microbiota composition (түрі – стат-пештерде қабылданған);
5. Phenomics: A meta-analysis of preclinical studies about the effect of spray-dried porcine plasma on microbiota composition (пеште қолдану нәтижесі).

Ғылыми-зерттеу жобаларына келесі ПОҚ мен студенттер қатысты:

• Алекешева Л.Ж., «АИТВ-инфекциясы курсы бар Эпидемиология» кафедрасының доценті
• Жұмағалиұлы А., коммерцияландыру және технологиялар орталығының ғылым департаментінің бас маманы
• Текманова А.К., «Қоғамдық денсаулық сақтау» кафедрасының доценті
• Құсайынова Е.И., «Қоғамдық денсаулық сақтау»кафедрасының лекторы
• Соколов Д.К., «Қоғамдық денсаулық сақтау» кафедрасының ассистенті
• Катаева А.К., «Қоғамдық денсаулық сақтау»4 курс студенті
• Оразбаева Ш.К., «Қоғамдық денсаулық сақтау» 3 курс студенті
• Баянова А.Б., «Қоғамдық денсаулық сақтау» 3 курс студенті
• Ермекқызы А., «Фармация» 2 курс студенті.

Проф.Фахер Рахим және проф. Don Eliseo Lucero-Prisno III «С.Ж. Асфендияров ҚазҰМУ» КЕАҚ визитинг профессор кезінде, проф.Тоғызбаева К.К. медицинаның басым бағыты және кейіннен ғылыми-зерттеу жобаларын ұсыну саласында одан әрі ғылыми ынтымақтастық жоспары әзірленді.

Сонымен қатар, 2024 жылға Халықаралық ынтымақтастық басқармасының көмегімен ҚР ҰӘМ және халықаралық ұйымдарды қаржыландырумен бірнеше жергілікті және халықаралық гранттық өтінімдерді ресімдеу және беру жоспарланған. Мысалы, Орталық Азия елдері бойынша өлім-жітім, мүгедектік, уақыт, жас және жыныс туралы кешенді көрініс алу үшін ынтымақтастықты жолға қоюға бағытталған жобаны басқару туралы бастамашыл өтінім берілді. Бұл жоба Орталық Азия аймағында денсаулық сақтауды дамытуға ықпал етеді және өлім мен мүгедектікті азайту стратегиясы мен шараларын әзірлеу үшін дәлелдер береді. Жоба тұрақты нәтижелерге қол жеткізу үшін ғылыми қауымдастықпен және денсаулық сақтау ұйымдарымен белсенді ынтымақтастықты қолдауға ықпал етеді.

Профессор Don Eliseo Lucero-Prisno III Қазақстан мен Орталық Азиядағы зерттеулерге арналған Public Health Challenges және BMC Global Health Research and Policy, Q1/IF of 8.7 саласындағы жаһандық саясаты туралы баяндама жасады . Профессор д-р Тоғызбаева К.К. елдер бойынша Бас Редактор ретінде ұсынылған.

2024 жылы Берлин Дүниежүзілік денсаулық сақтау саммитінің жыл сайынғы конференциясында халықаралық конференция ұйымдастырылады. Спикерлер ретінде ең маңызды жұмыстардың авторлары таңдалады. Бұл конференция ҚазҰМУ-дың зерттеу нәтижелерін халықаралық, жоғары сілтеме жасалған халықаралық қоғамдастық арасында таратуға мүмкіндік беретін кімнің отырысының жалғасы болып табылады. Бұл ҚазҰМУ Халықаралық ынтымақтастық басқармасына шетелдік сарапшылармен және ұйымдармен ынтымақтастықтың қосымша мүмкіндіктерін ашады.

Д-р Рамин Табиби «Қоғамдық денсаулық сақтау» және «АИТВ-инфекциясы курсы бар Эпидемиология» кафедраларының ұжымына келесі 5 ғылыми жобаны ұсынды:

1. Health surveillance activities for agricultural workers in Kazakhstan;
2. Epidemiology of cystic echinococcosis, a neglected work related disease in developing countries;
3. Occupational Brucellosis in Central Asian countries: a comprehensive study;
4. Work-related musculoskeletal disorders among health care workers in Almaty;
5. Addressing the link between air pollution and non-communicable diseases in Central Asia.

Д-р Жүсіпов Кенеш Өскінбайұлы «С.Ж. Асфендияров ҚазҰМУ» КЕАҚ  халықаралық ғылыми және білім беру әріптестігін дамытуға елеулі үлес қосты. 2011 жылдан бастап профессор К. К. Тоғызбаеваның тұрақты серіктесі болып табылады, сондай-ақ Erasmus+ бірлескен жобаларының негізгі әзірлеушісі болып табылады, жалпы қаржыландыруы €1 миллионнан асады:

1. ҚР ҰӘМ жобасы: «Қазақстан Республикасының Ауыл денсаулығының әлеуметтік-гигиеналық және медициналық проблемаларын кешенді шешудің ғылыми негіздемесі». Мерзімі 2012-2014;
2. ТЕМПУС жобасы «қоршаған орта гигиенасы және еңбек гигиенасы саласындағы білім мен ғылымдағы инновациялардың Орталық Азия желісі» (CANERIEH) 2012-2015;
3. Key Action 1 халықаралық ұтқырлық жобасы. Tartu University, Estonia (2016-2019)бар mobility for learners and staff – Higher Education Student and Staff Mobility;
4. Key Action 1 халықаралық ұтқырлық жобасы. Tartu University, Estonia (2019-2021)бар mobility for learners and staff – Higher Education Student and Staff Mobility;
5. TUTORIAL : Strengthening network in Education, Research and Innovation in Environmental Health in Asia / Азиядағы білім беруді, ғылыми зерттеулер мен қоршаған ортаны қорғау инновацияларын нығайту (2016-2020);
6. HARMONEE: harmonization and mutual recognition of MSC programmes in Occupational and Environmental Health / Еңбек және қоршаған ортаны қорғау саласындағы магистрлік бағдарламаларды үйлестіру және өзара тану (2021-2024);
7. BERNICA: building Educational and Research Capacities in Nutrition and Dietetics in Central Asia / Орталық Азиядағы тамақтану және диетология саласындағы білім беру және зерттеу әлеуетін арттыру (2023-2025).

Д-р Жүсіпов К.О. 2011 жылдан бастап «С.Ж. Асфендияров ҚазҰМУ» КЕАҚ тұрақты визитинг-профессоры, сондай-ақ ҚазҰМУ докторанттарының консультанты болып табылады.

Жоғарыда аталған шетелдік профессорлар «С.Ж. Асфендияров ҚазҰМУ» КЕАҚ академиялық қауымдастығын байытқаны сөзсіз. Олар бірегей перспектива мен тәжірибе бере отырып, студенттер мен зерттеушілердің білім көкжиегін кеңейтуге құнды үлес қосты. Олардың дәрістерге, семинарларға және ғылыми жобаларға қатысуы мәдени және академиялық құндылықтармен алмасуға ықпал ететін халықаралық білім беру ортасын құруға мүмкіндік берді. Сонымен қатар, оқыту бағдарламалары аясында шақырылған шетелдік профессорлар ҚазҰМУ-дың білім деңгейі мен ғылыми стандарттарын арттыруға ықпал ете отырып, оқытудың инновациялық әдістері мен озық зерттеу тәсілдерін енгізді. Олардың қатысуы сонымен қатар студенттер мен зерттеушілерге жаһандық білім беру кеңістігінде жаңа мүмкіндіктер ұсына отырып, Халықаралық ғылыми серіктестіктердің дамуына ықпал етті.

Жоғарыда аталған барлық бастамалар ҚазҰМУ-дың танымалдығы мен дәйексөзін арттыруға, соның салдарынан ҚазҰМУ-дың QS және THE рейтингін арттыруға мүмкіндік береді. CA Public Health Research and Еducation Нub дамыту шеңберінде PhD және докторантурадан кейінгі жобаларға жас ғалымдарды тарту PhD докторанттардың қорғалу индексін арттыруға ықпал етеді.

Шақырылған профессорлар сапалы жарияланымдарды дайындау дағдыларын жетілдіру мәселелері бойынша жас ғалымдарға, магистранттар мен докторанттарға жетекшілік етуге келісім алды.