Еліміздің үздік нефрологтары қазақстандықтарды гемодиализден қорғау мәселесін талқылады
Алматыда Санжар Асфендияров атындағы Қазақ ұлттық медицина университетінің нефрология кафедрасының ұйымдастыруымен «Диализді алшақтатуға болады!» атты ғылыми-тәжірибелік конференция өтті. Сараптама алаңында жетекші нефрологтар мен басқа да медицина мамандары, ғалымдар сөз сөйледі. Конференцияның негізгі тақырыптары: бүйректің созылмалы ауруларының алдын алу, диагностикалау және емдеу, БСА әртүрлі кезеңдерін анықтау және емдеудегі фармакоэкономикалық шығындар, БСА, DAPA-CKD бар науқастарды басқарудың жаңа дәуірі: бүйректің созылмалы ауруларын емдеудегі жаңа көкжиектер, клиникалық тәжірибедегі эмпаглифлозин.
Мамандар бүкіл әлемде бүйректің созылмалы ауруларынан зардап шегетін науқастардың саны геометриялық прогрессиямен өсуде деп отыр. Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының мәліметтері бойынша әлем бойынша БСА 850 миллион адамда – халықтың шамамен 13,4% (11,7-15,1%), БАТ – 4,9-дан 7 млн адамға дейін анықталған. Әрбір он ересек адамның бірінде БСА тіркелген. Қазақстанда БСА халықтың 10-12% құрайды, БАТ -да 8000-нан астам науқас бар. БСА 3-5 – 4,5%; БСА 1-2 – 7,1%. Яғни, еліміздегі әрбір оныншы адамда бүйректің созылмалы аурулары анықталады. Диализге және трансплантацияға мұқтаж науқастар саны популяциясының апатты түрде жылдам өсуі байқалады (әр 10 жыл сайын екі есе артады).
Бүйректің созылмалы ауруының (БСА) таралуы гипертония, қант диабеті, семіздік және метаболикалық синдром сияқты әлеуметтік маңызы бар аурулармен салыстыруға болады. Соңғы уақытта дерт созылмалы жұқпалы емес аурулардың ішінде 5-ші өлімге себепкер саналады.
Бүйрек аурулары басқа асқынулармен бірге жүреді, көбінесе науқас білікті нефрологтың немесе эндокринологтың ғана емес, сонымен қатар онкологтың көмегін қажет етеді. Диализ және трансплантация шығындары дамыған елдердегі денсаулық сақтау жүйесі бюджетінің үш пайызына дейін құрайды. Бүйректің созылмалы ауруы 2040 жылы дүние жүзінде өлімнің бесінші себепкері болуы ықтимал.
«Біздің конференция Дүниежүзілік бүйрек күні: Барлығына сау бүйрек аясында өткізілуде. БСА бар науқастарды диализден алшақ ұстауға баса назар аударылады. Бұған бүйректің созылмалы ауруларын ерте анықтау, диагностикалау және емдеу бойынша тиісті шараларды жүргізу ықпал етуі қажет, біздің қолымызда бұл процесті болдырмайтын соңғы препараттар бар (науқастың жағдайының нашарлауы). Бүгінгі таңда нефрологтардың міндеті – өз науқастарын диализге жеткізбеу, өйткені жыл сайын диализге түсетін науқастар көбейіп, ауру жасарып отыр, негізінен жастар зардап шегеді. Бұл өз тұрғысында энергетикалық сусындарды, диеталық қоспаларды, спорттық тамақтануды, дұрыс тамақтанбауды бақылаусыз тұтынумен байланысты. Біз бұл мәселелерге көбірек назар аударғымыз келеді. Себебі, диализ – өмір бойы жалғасатын процесс, өйткені донорлық бүйректі алу мәйіт донорлығының нашар дамуына байланысты мүмкін емес. Ал олар шамамен 10 жыл диализ арқылы өмір сүреді», – деді С.Ж.Асфендияров атындағы Қазақ ұлттық медицина университетінің нефрология кафедрасының меңгерушісі Абай Шепетов.
