Қазақ ұлттық медицина университетінің студенттері авиарейс жолаушысын құтқару жөнінде айтып берді

Қаһармандардың есімдері Жарқын Рахат, Саида Бармағамбетова, Даулет Қыжыров. Олар болашақ дәрігерлер. Бүгінде Санжар Асфендияров атындағы Қазақ ұлттық медицина университетінің студенттері. Ал құтқару процедурасын Алматы қаласының 4-ші қалалық ауруханасының дәрігері Нұржан Әжібеков басқарды.
Қазақстандық туристер 24 наурыздан 25 наурызға қараған түні Египеттің Шарм-эль-Шейх курортынан Алматыға қайтып келе жатты. Ұшудың екінші сағатында «Air Cario» бортындағы 72 жастағы жолаушы сырқаттанып қалды. Дәрігерлер бортсеріктің көмекке шақыруына келді.
Студент Саида Бармағамбетованың айтуына қарағанда, өзін нашар сезінген жолаушы оған жақын отырған. Мамандар бірнеше минуттың ішінде симптомдарына қарап, ықтимал диагнозды анықтап, қажетті процедураларды жүргізе бастады.

«Бастапқы тексеру барысында біз миокард инфарктісінің даму қаупіне күдіктендік. Әйел адам есін жоғалтқан, бір реттік құсу, суық тер, жіп тәрізді импульс, қан қысымы төмен болды. Командамен хаттама бойынша әрекет ете бастадық. Дәрігер веноздық қол жетімділікті қамтамасыз етті. Біз науқасты жатқызып, жүрекке жүктемені азайту үшін аяғын 60° көтердік. Асфиксияның алдын алу үшін ауыз-жұтқыншағын құсудан тазарттық. Бастапқы деректер: АД 80/60, сатурация 87, импульс 71», – деді Саида Бармағамбетова.

Көмек көрсетуге ҚазҰМУ-дың тағы 2 студенті Жарқын Рахат пен Дәулет Қыжыров қосылды, олар да кездейсоқ осы рейспен ұшып келе жатты.
«Әжейді ауыр күйде, суық терде, ес-түссіз жатқанын көрдік. Барлық бастапқы белгілерін жылдам еске түсіре отырып, миокард инфарктісіне немесе гипертониялық дағдарысқа күдік болды. Енді алғашқы көмек көрсетуді бастағалы жаттық, оны отырған орнынан, басын көтеріп жатқызу қажет болды. Бортсерік (мен басшысы деп түсіндім) біздің дәрігер екенімізге көз жеткізбейінше, оған қол тигізуге рұқсат бермеді. Жалпы алғанда, оныкы де дұрыс, ол нұсқаулыққа сәйкес әрекет етті. Біз оған дәрігерлік мамандыққа оқып жатқанымызды және мұндай жағдайларда әрекет етуді білетінімізді айттық. Бірақ, ол ID карта сұрады. Қуанышымызға қарай, Жарқын Рахаттың өзімен бірге ҚазҰМУ-дың ID картасы болды. Бортсерік, біз өз ісімізді білетінімізге көз жеткізіп, бізге барлық жағынан көмектесе бастады. Дәл осы сәтте Нұржан Орынтайұлы келді», – деп еске алады Даулет Қыжыров.
Әрі қарай, медицина студенттері науқастың жанынан тез орын босатып, қажетті дәрі-дәрмектерді іздестіре бастады, сонымен бірге жолаушының қызынан анамнезді білді.

«Бізге импульсті/қысымды/сатурацияны есептеу қажет еді.
Оған бүкіл экипаж және жолаушылар көмектесті. Рахат пен Саида бірге жүрек соғу жиілігін есептей бастады. Бір жолаушыдан импульстік оксиметрі мен 70% алкоголь бар-жоғын білу үшін бортқа жариялауды сұрадық. Мұндай импульстік оксиметр болған жоқ, дегенмен тағы бір жолаушыдан смарт сағатын алдық, оның көмегімен сатурацияны өлшедік. Ол 87 көрсетті. Шұғыл түрде оттегі қажет болды», – дейді Даулет.

Қуанышқа орай, болашақ дәрігерлер қажетті дәрі-дәрмектерді тауып, біраз уақыттан кейін әйелдің жағдайы жақсара түсті.

«Бұл сәтте тағы бір проблема туындады, бұл шұғыл қону немесе ұшуды жалғастыру туралы шешім қабылдау еді. Консилиум өткізгеннен кейін науқастың жағдайының жақсаруына және өмірге қауіп төндіретін, яғни жүректің қатты ауыруы, арқадағы ауырсыну, өлімнен қорқу сияқты белгілердің болмауына байланысты ұшуды жалғастыру туралы шешім қабылданды. Бұл белгілер болған жоқ. Оттегінің қанықтырудың әр минутымен науқастың жағдайы жақсарды. Науқаспен оңай тілдесіп, одан екі ережені есте сақтауды сұрадық, ешқандай жағдайда ұйықтамауын және кез-келген ауырсыну сезімі туралы айтуын сұрадық. Оның жағдайын қайта-қайта сұрап, есін жоғалтпағанына көз жеткіздім. Оның таңертең ұшар алдында, диетасын бұзып, тәтті жегенін, таңертең тағы 2 аспирин қабылдағанын білдім. Динамика оң болды. Біз Алматыға ұшуды жалғастырдық», – дейді ҚазҰМУ студенті.

Өзара келісілген әрекеттердің нәтижесінде жолаушының жағдайы қалыпқа келтірілді. Кейіннен ұшу барысында ҚазҰМУ студенттері әйелдің есін жоғалпауын қадағалап, көрсеткіштерін бақылап отырды.
«Көмек көрсету барысында науқастың қызының қысымы болды, біз коммуникативті дағдыларға дайындалғанбыз, барлық команда жанашырлық танытып, оны және есін жиған науқасты тыныштандырдық. Біз уақытында алғашқы көмек көрсете алдық. Ұшақ қонғаннан кейін жолаушыдан орнынан тұрмауды, әуежайдың медицина қызметкерлерін күтуді сұрадық. Бірнеше минуттан кейін олар науқасты алып кетті, көңілім орнына түсті», – деп қосты Даулет Қыжыров.
Қазір жолаушының өміріне төнген қауіп жоқ, оның жағдайы жақсарды. Әйелдің туыстары дәрігер Нұржан Әжібековке және ҚазҰМУ студенттеріне алғыстарын білдірді