Қазақ ұлттық медицина университетінде ерекше балаларға арналған бірегей стоматологиялық кабинет ашылды
Санжар Асфендияров атындағы Қазақ ұлттық медицина университетінде Қазақстан Республикасы Президентінің қойған міндеті – баршаға тең құқықтар мен мүмкіндіктер және бүкіл әлемдік қоғамдастықтың ұмтылысы белсенді жүзеге асырылуда. Бүгін ҚазҰМУ стоматология мектебінде даму ерекшеліктері бар балаларға арналған мамандандырылған стоматологиялық кабинет ашылды.
Белгілі болғандай, тіпті ақыл-ойы сау адамдарда тіс дәрігеріне барар алдында көбінесе үлкен күйзеліс пен қорқынышқа тап болады. Қазір стоматологтар балаларға ерекше ықыласпен қарауға тырысады: кабинеттерді суреттермен безендіреді, көңілді форма киеді, баланы мультфильмдермен алдауға тырысады және тағы басқалар.
Бірақ даму ерекшеліктері бар балалар, аутизмі бар балалар, өкінішке орай, мамандандырылған орталықтардың болмауына байланысты білікті стоматологиялық көмек ала алмайды. Мұндай ерекше балалар үшін ерекше жағдайлар, емдеудің басқа тактикасы және әрине, білікті мамандар қажет.
ҚазҰМУ стоматология мектебінде даму ерекшеліктері бар балаларға арналған дәл осындай жағдай мамандандырылған стоматологиялық кабинетте ұйымдастырылды.
«Мұндай ерекше балалар стоматологтарға еріксіз барады, аузын ашпайды. Біз балаларға жайлылық сезімін беру үшін арнайы бейнероликтер дайындадық, қабырғаларды суреттермен безендірдік. Бала келеді, алдымен ешқандай мәжбүрлеусіз орындыққа отырады. 2-3 қабылдау бейімдеуге арналады. Мұнда шағын ойын алаңы бар. Баланың кабинетке бойы үйренген кезде біз ем жасауды бастаймыз. Республика бойынша мұндай орталық жоқ, тек бізде ғана және біз науқастарға барынша медициналық көмек көрсетуге дайынбыз. Сонымен қатар, біз науқастар арбамен стоматологиялық аппаратқа кіріп, өз креслосында отыра алатын арнайы стоматологиялық креслолар сатып алуды жоспарлап отырмыз»- деп атап өтті ҚазҰМУ стоматология мектебінің деканы Басымбек Дильбарханов.
Балалар аутизмі немесе қазіргіше айтсақ, аутизм спектрінің бұзылуы (ASD) бүгінде әр 88 балада кездеседі. «Жаңбыр балалары» поэтикалық өрнегінің астарында аутизм диагнозына тап болған адамдардың күнделікті ерлігі жатыр. Ешқашан өздерін қоршаған әлемнің бір бөлігі ретінде көре алмайтын балалар және әр күні күрестер мен жеңістерге сабақтасқан ата-аналар. Алдымен өз-өзімен күресу, баласының ешқашан сауығып кетпейтінін қабылдау және түйсіну, содан кейін баланың әр қимылы, күлкісі, көзқарасы мен сөзі үшін аурумен күресу, кішкентай бірақ сондай маңызды жеңістер. БҰҰ қамқорлығымен ерекше балалардың өмірін жақсартуға көмектесетін Дүниежүзілік аутизм мәселелері бойынша ақпарат тарату күні бекітілген.
«Біздің елімізде аутизмі бар балаларға стоматологиялық көмек көрсету тұрғысынан бұл мәселе әлі күнге зерттелмегенін көріп отырмыз. Міне, екінші жыл бойы біз мамандарды, осы мәселені түсінетін адамдарды іздестірумен айналысып жатырмыз. Университетке жауап бергені үшін алғысымызды білдіреміз. Қазір осы кабинет ашылды, бізге материалдық қолдау көрсетілмек, өйткені науқастар мұнда еш шығынсыз келеді. Стоматология мектебіне рахмет», – деді «Мейірімділік» Ерікті қоғамы» қорының «Аутизмді жеңеміз» орталығының жетекшісі Роза Сазанбаева.
Мамандар аутизмі бар балалардың стоматологиялық денсаулығының ерекшеліктерін зерттеу және оларды емдеу тактикасын жасау бойынша әлі де ауқымды жұмыс тұрғанын алға тартты.
ЖОО серіктестері кабинеттердің техникалық бөлігін жетілдіру және бүкіл ел бойынша осындай орталықтарды ашу практикасын енгізу бойынша жұмыс істейтін болады деп хабарлады.
«Біз стоматология, жақ-бет хирургиясы саласындағы әріптестерімізбен таныстық. Біз өз материалдарымызды әкелдік, біз титан импланттарын қалай әзірлеуді білеміз. Шетелге ешқайда барудың қажеті жоқ, аналогтардан кем емес. Біздің технологияларымыз, әдістемелеріміз, аппаратураларымыз бар, тіпті құны 1 миллион долларға дейін жетеді және біздің магистранттар, докторанттар осымен жұмыс жасайды», – деп хабарлады Д. Серікбаев атындағы Шығыс Қазақстан техникалық университетінің ректоры Жасұлан Шаймарданов.
«Біз осында сөзсіз біріктіргіміз келетін аспектілердің бірі – бұл дайындау, сатып алу емес, дайындау және орнату, Қазақстан мүгедектер арбасындағы науқастар үшін стоматологиялық платформалар дайындауы үшін сіздердің көмегіңізге жүгінетін боламыз. Бұл бірінші міндет. Егер ол Қазақстанда жасалса, бұл бүкіл әлемде серпіліс болады»,-деді Украинаның Одесса облысының жақ-бет хирургиясы жөніндегі бас маманы Василий Рыбак.
